02 Inrichting Arbeidsplaatsen
 >  Vrije ruimte bij wegwerkzaamheden
Discussie > Bespreek het met je collega's!

(Bijna) ongevallen voorbeeld:

Een medewerker bij de bewegwijzering heeft zich gesneden aan een scherpe rand van aangeleverd materiaal. Materialen zoals die bij de bewegwijzering, OV-kasten, verdeelkasten etc. waarbij plaatstaal is toegepast, hebben vaak scherpe randen. Bij het optillen en plaatsen van dit soort materialen moeten handschoenen gedragen worden om verwonding te voorkomen.

Opmerkingen n.a.v. gehouden werkbezoeken en audits:

  1. Tijdens de externe audit van de KIWA zijn een aantal zaken naar voren gekomen. Het eerste is dat de keuringseisen onvoldoende aanwezig en bekend zijn bij de uitvoering. Opdrachtgevers stellen eisen aan het product dat wij moeten leveren. Deze eisen staan in de opdracht en/of het bestek. Voor aanvang van een project moeten deze eisen worden beschreven in een keuringsplan. De uitvoering kan dan duidelijk zien aan welke eisen voldaan moet worden. In het keuringsplan staat ook welke meetgegevens moeten worden genoteerd op welk formulier. Bij oplevering kunnen alle meetgegevens worden overhandigd aan de klant. Wij kunnen dan aantonen dat de werkzaamheden op de juiste manier zijn uitgevoerd en het product voldoet aan de gesteld eisen.

  2. Op een project is niet duidelijk vermeld waar de dichtstbijzijnde arts of ziekenhuis is. Dit moet bij de medewerkers bekend zijn door het ophangen van de alarmkaart in de keet of een overzicht van adressen aanwezig in de auto. De lijst wordt op dit moment opnieuw opgesteld. Dit overzicht zal straks in ieder auto aanwezig moeten zijn.

  3. Een aantal materieelstukken was over de keuringsdatum. Controleer je eigen materieel als gebruiker ook periodiek en geef door dat zaken gekeurd moeten worden aan de materieeldienst.

Introductie

De plaats waar we aan het werk zijn wordt de bouw- of werkplaats genoemd. In het ene geval is de bouw- of werkplaats een afgesloten terrein, geheel gelegen buiten het verkeer. In het andere geval ligt de bouw- of werkplaats geheel of gedeeltelijk in het verkeer. Om er dan voor te zorgen dat men veilig kan werken worden tijdens de uitvoering van de werkzaamheden tijdelijke verkeersmaatregelen toegepast.

De tijdelijke verkeersmaatregelen worden niet alleen om de bouw- of werkplaats geplaatst. Voor de veiligheid van de wegwerker wordt een veel groter gebied afgebakend. Die extra ruimtes worden de ‘vrije’ ruimte en ‘de veiligheidsruimte’ genoemd. Het totale afgebakende gebied noemt men het werkvak. Een bovenaanzicht met alle benamingen die bij een standaard wegafzetting worden toegepast is weergegeven in het hiernaast afgebeelde figuur.

Een werkvak omgeven door een afzetting met waarschuwingen bestaat dus uit:

  • de bouw- of werkplaats (werkruimte)
  • de veiligheidsruimte
  • de ‘vrije’ ruimte

De lengte van de veiligheidsruimte voor de werkruimte is als volgt bepaald (zie schema).

Als een bestuurder niet oplet en de wegafzetting niet tijdig waarneemt, ramt deze allereerst de afzethekken. Vervolgens schrikt hij/zij en krijgt hij/zij tijd om te reageren.

De bedoeling van de veiligheidsruimte is dat het voertuig tot stilstand komt voordat deze de werkruimte bereikt.

De veiligheidsruimte bevindt zich voor en achter de werkruimte. De lengte ervan is afhankelijk van de gemiddelde snelheid van het verkeer op de weg waar de wegafzetting wordt geplaatst en staat vermeld in de CROW-publicaties 'Werk in uitvoering 96a/96b'.

De ‘vrije’ ruimte ligt tussen de werkruimte en de langsafzetting. De langsafzetting scheidt het werkvak van het langsrijdende verkeer. Deze maakt géén deel uit van de ‘vrije’ ruimte. 

Volgens de nieuwe richtlijnen “Werk in uitvoering 96a/96b” bedraagt de breedte van de ‘vrije’ ruimte bij werk in uitvoering bij de toepassing van kegels en geleidebakens minimaal 0,60 m. Achter een gesloten afzetting wordt geen vrije ruimte gehanteerd. 

Een dwarsprofiel van een standaard open wegafzetting (met geleidebakens en de ‘vrije’ ruimte) is afgebeeld in het onderstaande figuur.

De ‘vrije’ ruimte dient als vluchtroute bij eventuele calamiteiten. Onder 'normale' omstandigheden mogen hier dan ook geen obstakels aanwezig zijn. Dit betekent dat alle machines (inclusief draairuimte), de opslag van materiaal en materieel, de stalling van voertuigen en keten in de daarvoor bestemde werkruimte dient te bevinden. Dit geldt ook voor ons zelf.  

Niets en niemand mag zich in de ‘vrije’ ruimte bevinden, dus ook geen wegwerkers. Dit houdt in dat iedereen bij toepasssing van kegels en geleidebakens zijn werkzaamheden binnen de werkruimte en buiten de ‘vrije’ ruimte moet kunnen uitvoeren.

Ondanks dat de werkzaamheden het in de praktijk niet altijd mogelijk maken om hieraan te voldoen, verzoeken wij een ieder hier toch op te letten. Dit voorschrift is immers niet voor niets opgesteld. Daarnaast zijn de boetes die de arbeidsinspectie bij overtredingen aan de dader en de werkgever uitdeelt ook niet gering.


Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.