04 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) en veiligheidssymbolen
 >  PBM: rechten en plichten
Introductie

Bij veel werkzaamheden heb je te maken met het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), zoals beschermende kleding en bescherming voor je gezicht, hoofd, ogen en voeten. Volgens de Arbowet is de werkgever verplicht PBM’s te verstrekken en als werknemer heb je de plicht deze te dragen. Maar hoe zit dat nu precies?

Wanneer is het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen verplicht?

De Arbowet stelt dat de werkgever het werk zodanig moet organiseren dat er geen risico's zijn voor veiligheid en gezondheid van de werknemer. Dus: zorgen voor goede arbeidsomstandigheden.

Maar: dit is vaak niet 100% mogelijk, werk is nu eenmaal vaak niet 100% veilig. We kunnen bijvoorbeeld niet het risico wegnemen dat een dak hoog is en daarmee het risico op vallen van een dak. Daarom moet in dit geval de werkgever persoonlijke beschermingsmiddelen (in dit geval valbeveiliging) ter beschikking stellen aan de werknemer. 

Wat zijn de plichten van de werkgever rondom PBM’s?

De werkgever is verantwoordelijk voor het verstrekken van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarnaast is de werkgever verplicht instructies te geven zodat je weet hoe je de PBM’s moet gebruiken. Ook is hij verplicht toe te zien of de PBM’s op de juiste manier worden gebruikt. In de Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (RI&E) moet de werkgever de benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen beschrijven. Dit is een systematisch onderzoek naar de mogelijke risico’s van hert welzijn, gezondheid en veiligheid van medewerkers.

De werkgever:

  • Verstrekt de benodigde PBM’s gratis aan zijn werknemers.
  • Geeft de voorlichting en instructies over het juist gebruik en onderhoud van de PBM’s.
  • Geeft aan in welke situaties PBM’s gebruikt moeten worden.
  • Houdt toezicht op het juiste gebruik van PBM’s.
  • Maakt afspraken met zijn werknemers over onderhoud en vervanging van de PBM’s.


Wat zijn mijn plichten als werknemer rondom PBM’s?

Veilig werken is niet alleen de verantwoordelijkheid van de werkgever. Van de werknemer zelf wordt ook het een en ander verwacht. Hij is verplicht de PBM’s op de juiste manier te gebruiken en te onderhouden. En onthoudt: persoonlijke beschermingsmiddelen voorkomen geen ongevallen, ze kunnen alleen de gevolgen van een onverhoopt ongeval beperken.

De werknemer is verplicht:

  • De door de werkgever verstrekte PBM’s te gebruiken.
  • Deel te nemen aan voorlichting en instructie over het gebruik van de PBM’s.
  • De PBM’s op de juiste manier te onderhouden en op te bewaren.
  • Te controleren of een CE markering aanwezig is en of de PBM’s nog in goede staat verkeren.
Wat voor soort persoonlijke beschermingsmiddelen zijn er?


Voetbescherming

Veiligheidsschoenen zijn bij veel productiewerk onmisbaar in het beschermen van de voeten. Veiligheidsschoenen bestaan in verschillende veiligheidscategorieën: S1, S2 en S3.

N.B. Houten klompen gelden NIET als veiligheidsschoeisel.

Beschermende kleding

Beschermende kleding, zoals een veiligheidsoveral biedt bescherming tegen deeltjes, stof en spattende vloeistoffen. Reflecterende kleding zorgt er ten slotte voor dat je in alle weersomstandigheden goed zichtbaar bent.

Gehoorbescherming

Boven de 80 decibel is geluid schadelijk voor het gehoor en moet een werknemer zijn werkgevers gehoorbescherming geven. Er zijn verschillende soorten gehoorbescherming: voor over het oor zijn er oorkappen en voor in het oor bestaan er oordoppen of otoplastieken.

Ademhalingsbescherming

Lucht op de werkvloer is vaak vervuild met gevaarlijke (giftige) stoffen waardoor het nodig is om ademhalingsbescherming te dragen. Ademmaskers, half gelaat- of volgelaatmaskers filteren de lucht zodat je geen vervuilde lucht binnenkrijgt.

Gelaatbescherming

Soms is het nodig om het complete gelaat te beschermen, bijvoorbeeld bij slijp- en snijwerk, en tegen druppelende of spattende vloeistoffen. Een gelaatscherm of laskap biedt dan uitkomst.

Handbescherming

Met beschermende handschoenen kun je je handen beschermen tegen snijden, branden en tegen kou. Gebruik geschikte handschoenen! De diverse typen variëren in schuur-, snij-, scheur- en perforatieweerstand en bescherming tegen gevaarlijke stoffen.

Hoofdbescherming

Om je hoofd te beschermen tegen vallende objecten of stoten draag je een veiligheidshelm. Minimaal op werkplekken waar gehesen wordt of waar met graafmachines wordt gewerkt. Er bestaan speciale veiligheidshelmen voor elektriciens en voor werken op hoogte!

Oogbescherming

Zonder veiligheidsbril kan het erg gevaarlijk zijn op de werkvloer. Denk aan rondvliegende splinters, vonken en stof. Bij veel werkzaamheden is een veiligheidsbril onmisbaar voor de ogen. Er zijn verschillende veiligheidsbrillen, van zonnebrillen tot ruimzicht brillen en veiligheidsbrillen op sterkte.

Valbeveiliging

Vallen is extra riskant bij werkzaamheden op 2,50 meter of hoger. Dat is dan ook de grens voor het verplicht gebruik van valbeveiligingsmiddelen. Bescherm jezelf met een veiligheidsharnas en daarbij behorend opvangsysteem.

Tips > Voor meer informatie

De wet- en regelgeving over persoonlijke beschermingsmiddelen is te vinden in de Arbowet en het Arbobesluit:

Arbowet: artikel 5, 6 en 11
Arbobesluit: artikel 8.1 t/m 8.3

Of op de site van Arboportaal.


Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.